In een spagaat: Joods-zijn tussen twee plaatsen

Tijdens In een spagaat: Joods zijn tussen twee plaatsen nodigen we je uit stil te staan bij de betekenis van Makom. Veel mensen kennen de term Mokum, een liefdevolle bijnaam voor de stad Amsterdam. Het is afgeleid van het Jiddisje woord voor Makom. Makom betekent zowel ‘plaats’ en ‘stad’ maar kan ook verwijzen naar een van de namen van God. Wat betekent het als een fysieke ruimte ook een heilige ruimte is?

Deze bijeenkomst is onderdeel van Imagine peace

MAKOM – Tussen Plaats en Moreel Kompas

Na 77 jaar van bezetting en onderdrukking in Palestina klinkt binnen Nederland, religieuze huizen en Joodse gemeenschappen wereldwijd een groeiend aantal stemmen die oproepen tot reflectie, solidariteit met Palestijnen en verzet. Deze opkomende stemmen drukken een diep verlangen uit: om ruimte te maken voor pijn en herinnering, en ook voor ethiek en verbinding – voorbij fysieke grenzen, maar hoe doen we dat? En wat is daarvoor nodig?

In het kader van de serie Imagine Peace nodigen we je uit voor een moment van reflectie over de betekenis van “plaats” – Makom – in het Joodse denken en leven. In deze bijeenkomst kijken we naar onze eigen identiteit en verkennen we wat het betekent om gepositioneerd te zijn in de strijd tussen polen van politieke systemen, religie en inhumaniteit

Makom verwijst zowel naar een fysieke locatie als naar een van de namen van Het confronteert ons met fundamentele keuzes. Kiezen we voor regels en rituelen die aanspraak op land proberen te rechtvaardigen? Of kiezen we voor de Makom die overal is: een moreel kompas dat leven, rechtvaardigheid en menselijkheid centraal stelt?
Deze Imagine Peace-bijeenkomst onderzoekt de huidige morele en identiteitscrisis en de veranderingen binnen Joodse gemeenschappen en de Nederlandse samenleving.

Sprekers

We hebben meerdere sprekers uitgenodigd om vanuit verschillende invalshoeken te horen. Lees hieronder meer over hen.

Yuval Gal

Yuval Gal is al lange tijd activist voor solidariteit met de Palestijnen en is ook betrokken geweest bij campagnes voor immigratierechten.

Rond de tijd dat hij afstand deed van zijn Israëlische staatsburgerschap, begon Yuval zich intensiever te verdiepen in zijn joodse identiteit. Wat betekent het om joods en Nederlands te zijn in een multicultureel land als Nederland?

Als onderdeel van deze zoektocht schreef, produceerde, speelde en kookte hij het toneelstuk ‘Eating while Jewish’ en werd hij later lid van de groep die ‘Erev Rav’ oprichtte, een joodse antizionistische gemeenschap in Nederland die deel uitmaakt van een wereldwijde golf van nieuwe en oude joodse groeperingen die het jodendom willen distantiëren van de Israëlische ideologie en talen, tradities en waarden willen doen herleven die progressief, kosmopolitisch en joods zijn.

Niv Fux

Niv Fux is een in Amsterdam gevestigde curator, filmprogrammeur en directeur van het Leiden Shorts film festival. Hij heeft een BA in Filmwetenschappen (2015) en een MA in Arts & Society (2019, Utrecht University). Hij werkte als artistiek directeur van het Tel Aviv International Student Film Festival (2015–2017) en werkte hij als gastcurator voor organisaties waaronder het Nederlands Film Festival en IMPAKT(2021–2023). Zijn manier van cureren en de onderwerpen die hij kiest, richten zich op sociale en politieke kwesties, waarbij hij vooral focust op kritisch denken en (zelf-)reflectie. Niv is tevens medeoprichter van T-Port, een online platform voor korte films, ondersteund door Creative Europe MEDIA. Sinds 2021 schrijft Niv af en toe voor het online kortefilmtijdschrift Talking Shorts.

Niv Fux

Anya Topolski

Anya Topolski is an associate professor in ethics and political philosophy at the Radboud University Nijmegen. She holds a PhD from KU Leuven (2008), awarded the Auschwitz Foundation Prize for her work on Arendt, Levinas, and Jewish thought. In 2009 she worked in the Netherlands on the question of dehumnisation and genocide in relation to Srebrenica. Her research spans European identity, antisemitism, Islamophobia, genocide, Zionism and the race-religion constellation in Europe. She coordinates the Race, Religion, Secularism Network. Since 2023, she also coordiantes the Race in Academic network. Her books include Arendt, Levinas and a Politics of Relationality (2015) and Is There a Judeo-Christian Tradition? (2016). She is the founder of Een Andere Joodse Stem (Belgie).

Anya Topolski

Hanine Shehadeh

Hanine Shehadeh is a Visiting Assistant Professor of Humanities at New York University (NYU) in Abu Dhabi. She is a Research Associate at the Maroun Samaan Faculty of Engineering and Architecture at the American University of Beirut (AUB) in Lebanon. She is the cofounder of the “Fighting Erasure: Digitizing Gaza’s genocide” project. The first draft of this blog was written on day 400 of the genocide in Gaza. She has a particular interest in theories of European antisemitism, settler colonialism and religion — including theories of nationalism, race and militarism.

Sylvana Simons

Sylvana Simons was partijleider van BIJ1 en had daarvoor bekendheid als televisie- en radiopresentator. De publicatie van haar boek wordt verwacht in 2026. Sylvana praat tijdens het event over het mechanisme van uitsluiting, hoe dat werkt in de westerse maatschappij en wat racisme en uitsluiting met mensen doen.

Julia Bronkhorst

Julia Bronkhorst is een klassieke sopraan. Zij zingt een breed repertoire en heeft diverse projecten op haar CV staan. Zo vertolkte ze diverse hoofd- en middenrollen bij operaproducties, zoals bij de Nederlandse Opera, zong ze diverse concerten in binnen en buitenland, heeft ze een aantal CD’s uitgebracht en doceert ze.

Julia Bronkhorst

Programma

13.30 Ontvangst
14.00 Start Programma Grote Zaal
16.30 Einde programma

Tijdens het evenement worden podcast opnames gemaakt. Wil je liever niet te horen zijn op de podcast? Laat het voorafgaand aan het evenement aan een van onze medewerkers weten.

Reserveer hieronder een ticket voor het evenement. Dit ticket geeft toegang tot In een spagaat: Joods-zijn tussen twee plaatsen. Wil je het museum bezoeken? Dan kun je hiervoor een toegangsbewijs bij de entreebalie kopen.

.enviso-tickets.enviso-tickets-mobile { display: block !important; }

Met je bijdrage ondersteun je ons educatief aanbod, tentoonstellingen en publieksprogramma's, maar ook onderzoek en restauratie. Jouw donatie, klein of groot, is ontzettend waardevol.

In een spagaat: Joods-zijn tussen twee plaatsen