Ontmoet de maker: Zsofia Kollar

Mensenhaar in de textielindustrie

We stoppen vaak veel zorg in ons haar, maar als het is geknipt gooien we het zomaar weg. Hartstikke zonde, vindt ontwerper Zsofia Kollar. Met haar 100% Dutch blond knitted sweater wil ze laten zien dat je met mensenhaar de textielindustrie kunt veranderen.

Hoe kwam je op het idee om een trui te maken van haar?

‘De trui komt voort uit het project Human Material Loop. Daarmee onderzoeken mijn team en ik of we haarafval kunnen gebruiken als materiaal in de textielindustrie. Met deze trui wil ik laten zien dat je haar kunt recyclen en behandelen als andere vezels, zoals wol of alpaca.’

Waarom vind je dat belangrijk?

‘De textielindustrie is enorm vervuilend en onze brandstoffen raken op. Als we onze planeet willen behouden hebben we radicale veranderingen nodig. Op deze manier wil ik een gesloten ecosysteem voor de textielindustrie creëren. Ons doel is hoogwaardige textiel ontwikkelen, met een zo laag mogelijke CO2-voetafdruk.’

Hoe reageren mensen op kleding van mensenhaar?

‘We zien haar vaak als iets vies, in plaats van als mooi en nuttig materiaal. Met deze sweater wil ik die perceptie graag veranderen. Met mensenhaar gaat geen wreedheid gepaard en de CO2-uitstoot is nul. Dat verhaal moet vaker worden verteld. Ik vind het raar dat we zoveel zorg in ons haar stoppen, maar het weggooien als het is geknipt. We kunnen er nog zoveel meerwaarde aan geven.’

Wat kun je nog meer maken van haar?

‘We ontwikkelen constant nieuwe dingen. Zo werken we aan een manier om de oceaan op te ruimen, want met één kilo haar kun je zeven liter olie absorberen. Ook bedachten we een alternatief voor geurstokjes. Als je haar doordrenkt met geurolie blijft de geur er heel lang in hangen. Verder werken we aan doeken, kussens, tapijten, gordijnen en nog veel meer.’

Wat zijn de voordelen van haar als materiaal?

‘Het is zo sterk als staal en heeft een geweldige elastische kwaliteit. Als je haar uitrekt kan het anderhalf keer zijn eigen lengte bereiken voordat het breekt. Je zou er steigers van kunnen maken in de bouw, of touw voor boten. Maar dat zijn ideeën voor de toekomst. Voorlopig ligt onze focus op de textielindustrie.’

Hoe kom je eigenlijk aan al dat haar?

‘Dat krijgen we van lokale haarsalons. We willen niet alleen toe naar een textielindustrie zonder afval, maar ook zonder uitstoot van transport.’

Draag je je eigen haartrui weleens?

‘Op dit moment nog niet, want zo ver zijn we nog niet. We zitten nog in de ontwikkelfase. Bovendien is de trui extreem warm. Mensenhaar bestaat uit een keratine-eiwit, net als wol en alpaca. Het is meer iets voor de winter.’

Hoe belangrijk is jouw haar eigenlijk voor je?

‘Mijn haar is een weerspiegeling van mijn karakter en identiteit. Als ik naar de geschiedenis kijk heeft haar veel verschillende betekenissen gehad voor allerlei culturen. Voor mij is het vooral een symbool voor vrijheid, omdat ik zelf kan bepalen hoe ik het draag.’

Beïnvloedt jouw haar ook hoe je je voelt?

‘Ja, als m’n haar goed zit geeft dat zelfvertrouwen en voel ik me succesvoller en krachtiger. Er bestaan niet voor niets ‘dignity haircuts’ voor dakloze mensen. Die mensen worden gratis geknipt omdat dat hun waardigheid herstelt. Zo belangrijk is haar dus. Op dit moment heb ik trouwens een bad hair day. Ik ben op reis en mis mijn moisturizers en oliën haha.’