Wat wekte je interesse in fotografie?
Ik ben een kunstenaar wiens archiefonderzoek zich richt op mondelinge geschiedenissen door het gebruik van bestaande beelden en verhalen om minder bekende onderwerpen aan bod te laten komen. Mijn werk reflecteert op de constructie van tijd in fotografie en geheugen. Ik houd me bezig met de handeling van het herinneren en de constructie van herinneringen door middel van fotografie, de materialiteit van het geheugen en herinneringen als een veld van uitvinding. Dit is kenmerkend voor mijn primaire gebruik van fotografie als een vervormbaar medium en mijn voortdurende interesse in de constructie van het geheugen zelf.
Hoe zou je jouw artistieke stijl en benadering omschrijven?
Mijn werk deconstrueert de koloniale context van de archiefbeelden en plaatst hun betekenis in een hedendaagse bevraging van het auteurschap van historische verhalen in het heden. Mijn interdisciplinaire aanpak omvat fotografie, film, installatie en stoffen patchwork.
Na mijn studie fotografie in 2011 werkte ik voor televisieproducties als fotograaf op de set en raakte ik gefascineerd door de wereldopbouwende mogelijkheden van set-design. Toen begon ik te werken aan Ke Lefa Laka : Heir-Story (2013), waarin ik het verhaal van het verleden van mijn familie weergeef door middel van het verhaal van de reis van mijn grootvader naar Johannesburg. Om elke scène te creëren, heb ik van het internet geleende architecturale elementen en portretten uit mijn oude familiefotoalbums tot een theaterdecor gemaakt. Ik printte ze in zwart-wit op grote kartonnen stukken en gebruikte ze als de acteurs in mijn theaterdecor als levensgrote installaties. De gecreëerde scènes waren gebaseerd op mondelinge verhalen van mijn familieleden, die van generatie op generatie werden doorverteld.
In de loop van de 12 jaar is het werk geëvolueerd en ben ik blijven experimenteren met verschillende schalen en materialiteiten. In het werk Staging Memories (2022), dat gebruik maakt van literatuur als primair bronmateriaal. Door fotografie, theater en literatuur te vermengen, toont Staging Memories (2022) de impact van het grotere geheel op het kleine persoonlijke familiale en suggereert het nadenken over de manier waarop we onze herinneringen construeren en beschrijven. Dit werk wordt gepresenteerd in de vorm van een grootschalige gemechaniseerde pop-up boekinstallatie en plaatst de "niet-fictionele" aanname van fotografie in gesprek met de "fictionele" wereldvormende capaciteit van theater en literatuur.
Hoe helpt jouw werk om ons andere manieren voor te stellen van hoe wij het heden zien en begrijpen?
Mijn artistieke proces is voornamelijk onderzoeksintensief en onderzoekt de materialiteit van fotografie en de relatie tussen herinnering en fantasie. Door de "niet-fictionele" aanname van fotografie in gesprek te brengen met de "fictionele" wereldvormende capaciteit van theater en literatuur. Hoewel ik voornamelijk werk met fotografie, film en beeldhouwwerk, ontleen ik vaak elementen aan theater en literatuur. Daarom staan belichting, enscenering, performance en het vertellen van verhalen centraal in mijn experimenten.
Mijn meest recente installatie "The Sea is History" komt voort uit mijn recente nieuwsgierigheid naar vuurtorens, die de basis werd voor mijn meerkanaals filminstallatie Dipina tsa Kganya (2021). Het woord dipina betekent 'liedjes' in mijn moedertaal seSotho. Het lied waarnaar wordt verwezen is dat van de namen van mijn familieclans, traditioneel doorgegeven via mondelinge overlevering. Daarnaast zit het Sotho woord voor 'licht': kganya- in de etymologie van mijn achternaam: Kganye. De twee performatieve gebaren in de film zijn in gesprek met de Zuid-Afrikaanse praktijk van het 'lofzingen' van clannamen als een manier om de oorsprong van het familieverhaal door te geven als een daad van verzet tegen historische uitwissing, om de ongeschreven continuïteit ervan te waarborgen.
(Header credits: Lebohang Kganye, courtesy of Artist Studio via New Art Exchange, Nottingham; Ke Lefa Laka / Her-Story)
A World in Common is nu te zien t/m 25 augustus 2024.
